بایگانی برچسب‌ها : روشنفکران

کتاب غربزدگی مرامنامه گونه‌ای وطن دوستی یا ملی گرائی ضداستعماری برای ما ایرانیان بود که درآن تشیع به‌سان هسته هویت ایرانی جلوه می‌کرد. این نگرش در برابر آریا‌گرایی شاه که خود نمادی ازمالیخولیای خود بزرگ‌بینی رژیم بود قد برمی‌افراشت.

مهرزاد بروجردی در کتاب «روشنفکران ایرانی و غرب» چگونگی واکنش روشنفکران ایرانی به دگرگونی‌های فرهنگی، اجتماعی-اقتصادی و سیاسی درون جامعه ایران بین سال‌های 1330 تا 1370 را بررسی می‌کند.

چنان‌که می‌دانیم تکاپوهای ذهنی هرکس با تاریخ زندگی او سخت درهم تنیده‌اند و چه بسا اندیشه‌ها و دلبستگی‌هایی که از بستر زندگی روزمره و اجتماعی سر بر می‌آورند و می‌بالند.

"مملکت پارس مدرن و غربی نشده است. به نقشه‌اش نگاهی بیافکنید: ایران دیوار به دیوار روسیه است اما در طول سده‌ی گذشته به‌رغم این همسایگی هیچ به روند اندیشه و تفکر روس‌ها روی خوش نشان نداده است و گرچه تا هفتاد درصد بازرگانیش با روسیه است، در روح و عمل به دور از راه و رسم روسیان به سر می‌ب

در ده سال گذشته مفهوم مدرنیته از توجه خاصی میان روشنفکران ایرانی برخوردارشده است. عناوینی چون معنای مدرنیته، نقد عقل مدرن، مدرنیسم وسنت ازجمله کتابهایی هستند که در 10 سال اخیر، درایران، مورد نظر واقع شده اند.

"جعفر خان از فرنگ آمده" را حسن مقدم (1274-1304) به سال 1311 منتشر ساخت. گرچه این نویسنده‌ی هوشمند در آن هنگام بیست و هفت سال بیشتر نداشت٬ نمایشنامه‌اش که به طعن و تسخر در کار ایرانی فرنگی‌مآبی بنام جعفرخان می‌پردازد هنوز مورد توجه و علاقه‌ی عامه‌ی ایرانیان است.

در شرق شناسی وارونه شرق به شكل نوستالژیكی مظهر همه افتخارات و خوبی‌ها می‌باشد و وارونه آن در غرب متجلی می‌گردد.

این روزها همه از بحران مارکسیسم سخن می‌گویند. خیزش اندیشه‌ها و جنبش‌های محافظه کار در سطح جهانی از یک سو و انحطاط "سوسیالیسم واقعا موجود" از سوی دیگر دیر زمانی است که پرس‌شواره بحران مارکسیسم را در اذهان روشنفکران چپ اروپا و امریکا ایجاد کرده است.

چندی است که گستره‌ای از تفاوت طرز فکر و نگرش چون ورطه‌ای میان من و دیگر رفقای اندیشه و انقلاب حائل گردیده است. اندیشه‌هایی چند در مورد شیوه‌ی کار روشنفکری در شرایط حاضر در ذهن این نگارنده مطرح گردیده است که در نوشتار حاضر به بعضی از آنها می‌پردازیم.